16/06/2021: COVID vaccins: FAQ
	Vragen en antwoorden op de meest gestelde vragen over de COVID vaccins
	Nieuwscategorieën: Coronavirus COVID-19

Waarom laat je je best vaccineren tegen COVID-19?

Als er één vraag is die dit jaar het meest gesteld wordt in de apotheek, dan is het wel “Zou ik mijlaten vaccineren tegen COVID-19?" Wat is daarop het antwoord? Volmondig JA! Zelfs als je net die ene op meer dan 100.000 Belgen bent die allergisch reageert op het vaccin, mits het nemen van enkele voorzorgen.

Misschien ben je al gevaccineerd? Proficiat. Je bent nu niet alleen beter beschermd tegen het virus, je bent ook minder besmettelijk voor anderen. Zoveel mogelijk mensen vaccineren is de enige manier om ervoor te zorgen dat het virus in z'n kot blijft.

Ben je nog niet gevaccineerd en heb je vragen of twijfels? Bespreek ze gerust met je apotheker. Die zal je een helder antwoord geven. Of raadpleeg de rubriek 'Veelgestelde vragen' op de website Laatjevaccineren.be. Wij serveren je hier alvast een selectie populaire Frequently Asked Questions.

Mag je je laten vaccineren als je …

… zwanger bent of een kinderwens hebt?
Zeker! Volgens de Hoge Gezondheidsraad is het veilig voor zwangere vrouwen om zich te laten vaccineren, met de mRNA-vaccins Pfizer/BioNTech en Moderna. Je laten vaccineren als je zwanger bent (bij voorkeur voor de 6^de maand), is vooral aangewezen wanneer je meer risico loopt om besmet te worden (bv. als je in de zorgsector werkt) of om een ernstige vorm van COVID te krijgen (bv. als je een chronische ziekte hebt).

… borstvoeding geeft?
Jazeker. Je hoeft de borstvoeding niet te onderbreken.

… een allergie hebt?
Jawel, tenzij je ooit een onmiddellijke of ernstige allergische reactie hebt gehad na een vaccin of na het innemen van een geneesmiddel. Ben je allergisch voor latex? Geen probleem, dat komt er niet aan te pas bij COVID-vaccins. Ook een allergie voor bv. penicilline of stuifmeel vormt geen enkel probleem om je te laten vaccineren.

… kanker (gehad) hebt?
Als je kanker gehad hebt, mag je je gerust laten vaccineren. Als je in behandeling bent, neem je best contact op met de oncoloog om je vaccinatie zo goed mogelijk in te plannen.

… al COVID gehad hebt?
Absoluut. Als je besmet geweest bent, ben je maar enkele maanden immuun. Het vaccin beschermt je beter en die bescherming duurt ook langer.

… ziek of besmet bent?

• Heb je een ernstige of langdurige ziekte? Dan doe je er zeker goed aan je te laten vaccineren. Niet alleen loop je dan nog weinig risico om COVID te krijgen, maar je bent ook beter beschermd tegen ernstige ziekte indien het virus je toch nog te pakken zou krijgen.

• Ben je acuut ziek, bv. omdat je besmet bent met het coronavirus? Dan stel je je vaccinatie beter uit tot 2 weken na je genezing. Ben je besmet, maar heb je geen klachten? Wacht best tot 2 weken na je positieve test. Heb je meer dan 38° koorts? Wacht tot je koorts gedaald is.

Welke bijwerkingen kan je krijgen?

Bij de meest voorkomende bijwerkingen van een vaccin gaat het altijd om een natuurlijke reactie van ons immuunsysteem. Dat is een goed teken: het immuunsysteem maakt zich klaar om het echte virus direct te herkennen en aan te pakken. Die training van ons immuunsysteem maakt ons sterker, maar soms helaas ook ziek(jes). Meestal verdwijnen de klachten na een tweetal dagen.

De 5 meest voorkomende bijwerkingen zijn: hoofdpijn (4 op de 10 mensen); vermoeidheid en spierpijn (3 op de 10); lichte koorts (1 op de 10); misselijkheid; pijn of roodheid ter hoogte van de injectieplaats.

In heel zeldzame gevallen (minder dan 1 op 100.000) reageren mensen allergisch op een bestanddeel van het vaccin. Dat is trouwens de reden waarom je na je vaccinatie nog een kwartiertje aanwezig moet blijven. Allergische reacties komen snel tot uiting. Gelukkig is het vaccinatiecentrum daarop voorbereid.

Ook belangrijk om hierbij te vermelden: sinds maart 2021 zijn er gevallen van een zeldzame vorm van trombose gemeld als mogelijke bijwerking van vaccinatie. De autoriteiten onderzoeken sindsdien het risico op die zeldzame vorm van trombose, waarvan experten vermoeden dat dit eerder verbonden is aan de immuunreactie die opgewekt wordt door vaccinatie, dan door een specifiek vaccin. Duidelijk is dat het zinvoller is om je wel te laten vaccineren tegen COVID, omdat het risico op trombose bij besmetting met het coronavirus bewezen én hoger is.

Wie meldt die bijwerkingen?

Je kan die zelf melden aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG), via zijn website (https://www.fagg.be/nl/bijwerking). Je kan ze ook signaleren aan je huisarts of je huisapotheker, die ze dan zal melden aan het FAGG.

Hoelang beschermt het vaccin?

Sommige vaccins beschermen je je hele leven lang, andere moet je om de zoveel jaar herhalen. Hoelang de coronavaccins je precies beschermen, is nog niet gekend. De eerste vaccins werden toegediend in juli 2020. Die patiënten zijn nog steeds beschermd*. Wetenschappers vermoeden dat die bescherming nog minstens enkele jaren zal duren.

*Voor zover bekend op 9 april 2021.

Apothekers dragen hun steentje bij in de vaccinatiecentra

Een apotheker in het vaccinatiecentrum. Een functie die onontbeerlijk is. Maar wat doet de apotheker daar precies? Wij vroegen het aan Joke Opsomer, die de functie van farmaceutisch expert uitoefent in het vaccinatiecentrum van Mechelen Sint-Katelijne-Waver, gevestigd in de Nekkerhal.

Wat is je taak precies in het vaccinatiecentrum?
Als apotheker en farmaceutisch expert zorgen we voor de volledige flow van de vaccins: vanaf het ogenblik dat ze geleverd worden tot het moment van vaccinatie. Dat lijkt misschien heel eenvoudig, maar de vaccins moeten op de juiste temperatuur bewaard en klaargemaakt worden. Daar waken wij over. Van zodra de spuitjes klaar zijn om aan de vaccinator te bezorgen, wordt de coördinatie in hadden genomen door de medisch expert. Dat is een arts.

Jullie maken de vaccins ook klaar, wat houdt dat eigenlijk in?
De vaccins worden in het vaccinatiecentrum geleverd in kleine 'flesjes' met de vaccinatievloeistof. Wij vullen met ons team van hieruit de verschillende spuiten. Zo worden de vaccins 'prikklaar' gemaakt. Het is belangrijk dat we daarvoor goede processen hebben: elk vaccin moet traceerbaar zijn en op de juiste plaats terechtkomen, men moet weten uit welk lot het komt, tot wanneer het houdbaar is, enz.

Er zit dus een grote logistieke flow achter de voorbereiding?
Wees daar maar zeker van! Goede afspraken maken goede vrienden … én goed klaargemaakte vaccins!
Werkfiches en protocollen zijn mijn stokpaardje, maar ik geloof er dan ook in dat dat zorgt voor een vlotte werking en goede kwaliteitsbewaking.

Daar zullen we aan denken als we ons prikje krijgen!
Inderdaad. De vaccinatie zelf is het meest 'zichtbare' van het hele vaccinatieproces. Maar er komen heel wat andere processen bij kijken en daaraan dragen héél veel mensen hun steentje bij. Al die helpende handen zorgen ervoor dat jullie binnenkort allemaal op een vlotte manier gevaccineerd kunnen worden (of misschien al een prik gekregen hebben). En daar gaan we voor!

Dit is een artikel uit het zomermagazine 2021 'Welkom bij je huisapotheker' (redactie APB) dat voor je klaar ligt in de apotheek. Het staat boordevol nuttige gezondheidsinformatie. Vraag ernaar.